De psoas-spier: onmisbaar bij het paardrijden!

Je hoort er steeds meer over: de psoas. een van de belangrijkste spieren wanneer je het hebt over goed bewegen en goed - in balans - paardrijden.
Maar waar zit deze spier precies? En wat is de functie ervan? 
Hoe kan deze spier jou helpen bij het paardrijden?

De psoas is de diepst liggende en de grootste spier van het mensenlichaam. Je psoas-spier (eigenlijk spieren, want je hebt er 2: 1 aan beide zijden van je ruggengraat) is ongeveer zo groot en dik als je van je pols tot je elleboog meet.De psoas bevindt zich diep in je lichaam, achter de oppervlakkige buikspieren en je organen. 

De psoas-spier wordt ook wel de 'heupbuiger' genoemd en hij verbindt je ruggengraat aan je bovenbeen.
Deze spier zorgt  ervoor dat je overeind blijft en zorgt ervoor dat je je benen optilt wanneer je loopt.
Ook is de psoas-spier verbonden met het diafragma, en beïnvloedt op die manier je ademhaling. 

Tijdens het paardrijden zorgt de psoas voor zowel stabiliteit als flexibiliteit. Dat wil zeggend dat je jezelf kunt ondersteunen zonder overbodige spierspanning én tegelijkertijd flexibel en zacht genoeg bent om vloeiend met je paard mee te bewegen. 
De psoas is je échte 'core-muscle' (in tegenstelling tot de buikspieren, wat ons vaak geleerd wordt)

Vaak hoor je instructeurs dingen roepen als 'trek je kruis aan', 'kantel je bekken', 'ga op je kont zitten'.
In de IJslanderwerld hoor je vaak 'span je buikspieren meer aan', bijvoorbeeld voor meer expressie of afdruk in de tölt. 
Het nadeel van al deze kreten is dat de ruiters die het te horen krijgen, met spierspanning proberen te doen wat ze gevraagd wordt. 
Met als resultaat dat je eigenlijk alleen maar stijver op je paard komt te zitten, niet meer vloeiend en ontspannen kunt ademhalen en daardoor niet soepel met je paard meebeweegt. 
Nog zo eentje die je als welwillende leerling eigenlijk niet kunt uitvoeren zonder te verstijven of in elkaar te zakken: 'ga dieper in je zadel zitten!'

Eigenlijk wordt met al deze kreten hetzelfde bedoeld: gebruik je psoas!
Maar omdat veel mensen (ruiters, trainers en instructeurs) niet weten waar de psoas zit en hoe je dat ding in hemelsnaam zou moeten gebruiken, roepen ze iets dat erop lijkt. 

Hoe kun je nou voelen waar je psoas zit en of je 'm goed gebruikt?
Het lastige van de psoas is dat de spier zó diep zit dat je 'm niet even kunt pakken of aanwijzen zoals je dat met bijvoorbeeld je biceps wel kunt. 
Een oefening die je kunt doen is de volgende:
Zet je benen uit elkaar en buig door je knieën, eigenlijk sta je alsof je op je paard zit. 
Kantel je bekken dan eens naar voren, "schep" je bekken als het ware onder je, door je buikspieren aan te spannen.
Kun je nog ademhalen? Sta je ontspannen? 
Zou je nog soepel met je paard kunnen meebewegen met zo'n strakke buik?
Laat dan weer los, en kantel nog eens je bekken, maar dit keer door je bekken met je bilspieren naar voren te 'duwen'. 
Hoe sta je nu met gespannen bilspieren? Hoe is je ademhaling? 
Wat zou het effect zijn als je op je paard zou zitten?
"Schep" dan nog een keer je bekken onder je (in de lessen zeg ik altijd 'scoop'!)
zónder je buik- en bilspieren aan te spannen. 
Lukt dat? Waarschijnlijk denk je 'hoe deed ik dat nou, ik voelde geen spieren!'
Goed zo! Je hebt je psoas gevonden!

Het goed leren gebruiken van je psoas tijdens het paardrijden (en daarbuiten) kost tijd en vergt oefening. Maar het effect is enorm: je wint zoveel aan stabiliteit in je zit. Dat zorgt ook weer voor zelfvertrouwen, want je bent beter in staat om (onverwachtse) bewegingen van je paard op te vangen. 
Ook in het dagelijks leven merk je verschil: lopen, staan, zitten, werken MET of zonder gebruik van de psoas is een heel verschil! Je kunt merken dat dit alles je veel minder energie kost dan normaal. 

Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat ik het nu, na 3 jaar actief psoas-werk, een beetje een automatisme wordt. En ik moet me er zelf nog regelmatig aan herinneren mijn psoas te blijven gebruiken in alles wat ik doe!

En jij? Wist jij al van de psoas?
Is het je gelukt om je psoas-spier te lokaliseren met behulp van de oefening hierboven?

* Bronnen/meer informatie:
Boek: 'Zen and horsebackriding' door Tom Nagel. Hier te bestellen.
http://bodydivineyoga.wordpress.com/2011/03/23/the-psoas-muscle-of-the-soul/
http://www.coreawareness.com/categories/articles/